Mardin yöresine özgü şekerli rezene …

İbzor,
Mardin yöresine özgü şekerli rezene.
Taze rezene (ibzor).
Rezene,
Farsça Rezene,
Osm. raziyane ,
İng. fennel,
Raziyaneç,
Raziyane,
Tatlı anason,
Arapsaçı,
Fennel.
Maydanozgillerden, 1-1,5 m. yüksekliğinde, sarı çiçekli, hoş kokulu çok yıllık bir bitki.

Yaprakları iplik biçiminde parçalı, baharatlı meyveleri anason gibi yemeklerde ve bazı içkilerde tatlandıcı olarak kullanılır. Hekimlikte gaz söktürücü olarak kullanılır.

Dereotu cinsinden kokulu bir ot…

Raziyane,
Rezene,
Raziyane,
Mayana.
Dereotu cinsinden kokulu bir ot.
Maydanozgiller familyasındandır.
Latince adı Foeniculum Vulgare.

Maydanozgiller (Apiaceae) familyasından iki yıllık kokulu otsu bitki türüdür. Kendine has bir kokusu vardır. Rezene bitkisinin kökeni Akdeniz ve Batı Asya’ dır. Rezene, 1-1,5 m. Yükseklikte, sarıçiçekli, yaprakları iplik biçiminde, parçalı, çok yıllık bir bitkidir. Ege bölgesinde, yaprakları ve genç sürgünleri salata olarak yenir.

Dereotu : Maydanozgillerden, ince yapraklı, bazı yemeklere konulan güzel kokulu bir bitki (Anethum). Maydanozgiller (Umbelliferae) familyasından, yaprak ve dalları, salata ve yemeklere koku ve lezzet verici olarak kullanılan, meyveleri gaz söktürücü olan, 60 cm kadar boyda, sarı çiçekli, tek yıllık, otsu bitki. Börek otu, tarhana otu.

Maydanoza verilen isimler;
Badenos, Banıdos, Bahdeniz, Bektenis, Begtniz,
Makdunis,

Maydanozgillerden bir bitki;
Kılır, Rezene, Kereviz, Kişniş, Dereotu, Aşotu.

Maydanoza benzeyen kokulu ot;
Kişniş, Aşotu.

Ege bölgesinde, rezenenin sebze olarak kullanılan körpe saplarına verilen ad …

Arapsaçı,
Ege bölgesinde, rezenenin sebze olarak kullanılan körpe saplarına verilen ad.
Sebze olarak kullanılan arapsaçına verilen ad.
Marata,
Arapsaçı,
Rezene,
Fennel,
Rezdane,
Sincilip,
İrziyan,
Bokluk otu,
Raziyane,
Mayana,
Maraton (Maratuwo)
İbzor,

Rezene, Ege’de Arap saçı namıyla anılır.
Diyarbakır’da Mayana diye biliniyor.
Adanalılar ise rezeneyi, Rezdane ve Sincilip olarak biliyor.
İnebolu halkı, Rezene için Bokluk otu demektedir.
Mardin yöresinde taze rezeneye verilen İbzor denir.

Sebze olarak kullanılan arapsaçına verilen bir başka ad …

Marata,
Mayana,
Rezene,
Rezdane,
Sincilip,
Arap saçı, Arapsaçı,
Rezene, Ege’de Arap saçı namıyla anılır. Diyarbakır’da Mayana diye biliniyor. Adanalılar ise rezeneyi, Rezdane ve Sincilip olarak biliyor.

Sebze olarak kullanılan arapsaçına verilen bir başka ad.
Raziyane,
Farsça raziyane.
(Foeniculum dulce).
Rezene,
Sincibil, Sincilip, Rezdane – Adana yöresindeki adı
Mayana – Diyarbakır yöresinde,
Arapsaçı, Arap saçı -Ege bölgesinde,
İrziyan,
Bokluk otu – İneboluda verilen ad.

Maydanozgiller familyasından, Ege ve Akdeniz bölgesinde yetiştirilen 2 veya çok yıllık otsu bir bitkidir. Boyu 1-1,5 metre kadardır. Yaprakları saplı, almaşık dizilişli ve tüysüzdür. Gövdesi dik, silindir şekilli ve tüysüzdür. Sarı renkli çiçekleri şemsiye görünümündedir. Meyveleri silindirik, 11 milimetre kadar boyunda ve 4 milimetre kadar kalınlıktadır. Renkleri yeşilimsi esmerdir. Meyveleri, müsilaj, şeker, nişasta, tanen sabit ve uçucu yağ taşır. İlaçlarda tohumları ve kökü kullanılır.Mide ve bağırsak gazlarını giderir. Sinirleri ve ağrıları yatıştırır. İştahi açar. İdrar söktürür. Anne sütünü artırır. Boğmaca, dalak hastalıkları ve idrar zorluğunda faydalıdır. Kansızlığı giderir. Kan çıbanı ve göz zafiyetinde de kullanılır. Kalp hastalıkları, romatizma ve üremide faydalıdır. Bronşları boşaltır.Anasonla tat benzerliği çok kuvvetli olan rezene, hamilelere ve yeni doğmuş bebeklere şifa dağıtmayı kendine bir görev biliyor adeta… Hamileliğinin son günlerinde rezene çayı içen annenin sütü artarken, bu şifalı ot bebeğin gaz çıkarmasına da yardımcı oluyor.Rezene, öksürükte balgam söktürücü, özellikle bebekleri ve küçük çocukları yatıştırıcı ve mide şişkinliklerini giderici olarak geliştirilmiş pek çok ilaçta etken madde olarak kullanılır. Rezene-anason-frenk kimyonu eşit oranda karıştırıldığında, hem daha etkili, hem de daha lezzetli bir çay hazırlanabilir.

Çok ender olarak deri alerjileri görülebilir.

Sebze olarak kullanılan arapsaçına verilen ad…

Marata,
Arapsaçı,
Rezene,
Fennel,
Rezdane,
Sincilip,
İrziyan,
Bokluk otu,
Raziyane,
Mayana,
Maraton (Maratuwo)
İbzor,
Sebze olarak kullanılan arapsaçına verilen ad.

Rezene, Ege’de Arap saçı namıyla anılır.
Diyarbakır’da Mayana diye biliniyor.
Adanalılar ise rezeneyi, Rezdane ve Sincilip olarak biliyor.
İnebolu halkı, Rezene için Bokluk otu demektedir.
Mardin yöresinde taze rezeneye verilen İbzor denir.

Rezene;
Bilinen en eski afrodizyaklardan biri olan rezenenin her gün bir parça tüketimi cinsel gücü arttırır. Rezenenin tohumundan köküne kadar her şeyi kullanılabilir. Çok eski zamanlardan beri bilinen ve Romalıların baş tacı olan bu bitki gladyatörlerin güçlü ve haşin olmalarını sağlamak amacıyla kullanılıyordu. Kökeni Akdeniz ve Batı Asya’dır. Rezene eskilerden beri sebze ve salata olarak kullanılır. Görüntü olarak dereotuna benzer.

İBZOR-REZENE

Mardin yöresinde toz rezeneye verilen ad…

İzbor,
Mardin yöresinde toz rezeneye verilen ad.
Rezene,
Rezene (Şumra)
Farsça Rezene,
Arapça, Raziyane,
İng. Fennel.
Fennel,
Raziyaneç,

Tatlı anason,
Foeniculum vulgare,
Fenouil vulgaire,
İzbor,

Rezene, eski çağlardan beri yaygın olarak kullanılan şifalı bir bitkidir. Maydanozgillerden, çokyıllık, yaprakları ipliksi şekilde parçalı, çiçekleri sarı, meyveleri 5-10 mm boyunda ve 3,5 mm kalınlığındadır. Tadı tatlımsı ve yakıcıdır. Tüm dünya genelinde çok yaygın olarak kullanılır ve hafif anasonumsu tadıyla bilinir. Doğal olarak Akdeniz bölgesinde yetişen rezene, Balkanlar, Macaristan, İtalya, Fransa, Almanya, Mısır, Hindistan ve Çin’ de kültürü yapılan bir bitkidir. Ülkemizde Kuzey Anadolu bölgesinde yabani olarak yetişmektedir. Antikçağ’da halk arasında yılan sokmalarına karşı kullanılmış. Hoş kokulu, baharatlı meyveleri anason gibi yemeklerde ve bazı içkilerde tat verici olarak kullanılan, hekimlikte gaz söktürücü olarak yararlanılır.

Bir Akdeniz bölgesi bitkisi olan rezenin çayı, yağı, rezene, ekstraktı, ekstresi, sabunu, merhemi ve şurubu üretilir. Ayrıca içeriğindeki flavonlar ve uçucu yağların zenginliğiyle çok çeşitli ilaçların yapımında da yaygın olarak kullanılır. Taze rezene, bitkisi kaynatılarak suyuna batırılan pamuk gözler üzerine konularak beş dakika bekletildiğinde göz ağrılarını giderip dinlendirmektedir.

Mardin yöresinde Anason’a Yensun, Çemen’e Hilbe, Meyan Kökü’ne Irk il sus, Ebe Gümeci’ne Gıbbeze, Mardin Sakızı’na Terğuziye, Uzerlik’e Harmal ve Kişniş’e Gısbara denir.

1 2