Eski Yunan’da, istenmeyen bir kişinin halkoylamasıyla sürgüne gönderilmesi cezası….
Ostrakismos,
Çanak Çömlek Mahkemesi.
Eski Yunan’ da Solon yasaları uygulanmaktaydı. Kendisinden sonra demokratik düzenleme için büyük ölçüde kolaylık sağlayan uygulamalar getirildi. Atina demokrasisi için çalışan ve kurucusu olarak da anılan Kleisthenes M.Ö. 507 yılında sistemi demokratik bir temel üzerine oturttu.
Kleisthenes yönetime geldikten sonra ana hatlarıyla şu reformları gerçekleştirdi.
Kan bağına dayalı kabile örgütlenmesini bütünüyle ortadan kaldırdı.
Toprak bağına dayalı mahalle örgütlenmesini getirdi.
Atina’yı on yerleşim veya seçim bölgesine (deme veya demos) ayırdı.
Aynı şekilde, kan bağı veya veraset yerine, kura ile her bir deme veya demostan 50 kişinin katılımı ile oluşan 500’ler Meclisi’ni oluşturdu.
Kleisthenes ayrıca ilk defa M.Ö. 487 yılında uygulanan ostrakismos olarak da bilinen çanak çömlek mahkemelerini kurdu. Buna göre 6.000’den daha fazla oy alan bir kişi Atina’yı 10 yıllık bir süre için terketmek zorundaydı.
Ostrakismo’ un amacı tiran veya zorba olarak yönetimi ele geçirmeye çalışan ve demokrasiye tehdit olarak görülen kişilerin sürgün edilmesiydi. Zamanla kenttte aşırı güç elde ettiği düşünülen tüm yurttaşlar sürgünün hedefi oldu. Bu sistemde, sürgüne gönderilen kişinin mülkiyetine dokunulmamakta, ancak 10 yıl süre ile kentte yaşamasına izin verilmemekteydi.
Nasıl uygulama ama..