“Yalı Çapkını” da denilen bir kuş …
Emircik,
Yalı Çapkını,
İskele kuşu,
Bahri,
Yalıcı,
Mavi Çapkın,
Deniz kırlangıcı,
Arapça, قِرِليٌّ
İng. kingfisher.
Kookaburra,(Avustralya yalıçapkını),
Yalı çapkınıgiller (Alcedinidae), gök kuzgunu(Coraciiformes) familyasından bir kuş ailesidir. Dünyada farklı türleriyle görülür. Afrika’dan Avustralya’ya kadar her bölgede, ılıman ve tropikal iklimlerde, göl ve deniz kenarları gibi sulak alanlarda yaşarlar. Başları büyük, boyunları kısa, gagaları uzundur. Kuyrukları kısa, kanatları yuvarlak ve bacakları kısadır. Genellikle sırtları mavimtrak yeşil renkte, karınları ise pas rengindedir. Bu kuşların belirgin bir ses tonu vardır. Uzaktan duyulabilen çok tiz ve çığlık şeklindedir. Erkeklerinin tüyleri daha parlak ve gösterişlidir. Boyu ortalama olarak 17 santimetre uzunluğa, kanat açıklığı 25 santimetreye, ağırlığı ise 40 kilograma ulaşabilir. Nehir ve sulak yerlerin kenarlarında, toprağa kazdıkları yuvalarda yaşarlar. Yalı çapkını yuvaları birbirinden uzaktır. Dişi yalı çapkınları, ortalama 7 yumurta yumurtlar. Balık ve böcekleri yerler.
Balıklarla beslenen yalı çapkını, iskele kuşu, emircik kuşu, deniz kırlangıcı olarak da bilinir. Yalı çapkını iyi bir balık avcısı kuşudur. Berrak sulardaki balıklar için suya 90km.hıza ulaşan bir hızda dalıp avını yakalayabilir. Avlanırken bir dalın üzerinde beklememez. Uzun bir süre havada asılı kalabiliyor. Avını havadan gözler ve sonra hızla suya dalarak yakalar çıkarır. Beslenmeleri için gerekli zamanlarda, suların donduğu kış aylarında, akarsu ağızlarına, tuzlu bataklıklara ve kayalık kıyılara göç ederler.
Çarpıcı renkleri olan bu kuşların bir çok türü vardır. Ülkemizde Alaca yalıçapkını (Ceryle rudis), İzmir Yalı Çapkını(Halcyon smyrnensis) gibi türü bulunan bu kuşlar, Gediz ve İzmir-Bakırçay Deltası, Muğla (Güllük), Bodrum, Mersin, Osmaniye (Kırmıtlı), Ankara Mogan ve Eymir göllerinde yaşamaktadır. Türkiye’de Yalıçapkını, İzmir yalıçapkını, Alaca yalıçapkını hepsinin bir arada görüldüğü yer, Osmaniye Kastabala Vadisi Önemli Doğa Alanında bulunan Kırmıtlı Kuş cennetidir. Eskiden İstanbul boğazındaki yalıların bulunduğu bölgelerde görülürmüş. Rivayet odur ki yalılardaki genç kızları havada asılı kalarak gözlediği, bu nedenle de genç kızlar tarafından yalı çapkını olarak isimlendirildiği söylenir.
Unutmayınız bir yalıçapkınının avlandığı su, tertemizdir.