Türk milliyetçiliğinin babası olarak da anılan yazar, toplum bilimci, şair ve siyasetçi yazar…
Ziya Gökalp,
(D. 23 Mart 1876, Diyarbakır – Ö. 25 Ekim 1924, İstanbul),
Türk yazar, toplum bilimci, şair ve siyasetçidir.
Türkiye Büyük Millet Meclisinde milletvekilliği yapmıştır.
Türk milliyetçiliğinin babası olarak da anılır.
Osmanlı’ nın yıkılma döneminde, Türkler’ i birleştirmeyi hedefleyerek, Milliyetçilik ve Türkçülük konularında yazan şair ve yazar.
23 Mart 1876 tarihinde, Diyarbakır’ da Mehmet Ziya adıyla doğdu. Eğitimine Diyarbakır’ da başladı. 1890 yılında Askeri Rüştiye‘ yi ve 1894 yılında da, Askeri İdadi‘ yi bitirdi. Geleneksel İslam ilimlerini, amcasından öğrenen Gökalp, 18 yaşında intihara teşebbüs etti.
1895 yılında İstanbul’ a gitti. Veterinerlik Fakültesine kaydını yaptırdı. 1898 yılında Fransızca kitapların zararlı okuduklarının öne sürülmesi ve muhalif eylemleri nedeniyle tutuklandı. Bir sene cezaevinde yattı. Serbest bırakıldıktan sonra Zaptiye Nezareti altında bulundurulmak üzere, Diyarbakır’ a sürgüne gönderildi. 1908 yılına kadar, Diyarbakır’ da kaldı. İstibdat aleyhine, gizli faaliyetlere katıldı.
İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra, Ziya Gökalp, Diyarbakır’ da, Peyman Gazetesi’ni çıkardı.
1909 yılında, Selanik‘ te toplanan, İttihat ve Terakki Kongresi’ne, il temsilcisi olarak katıldı.
Birinci Dünya Savaşı‘ nda, Osmanlı yenilgisinin ardından tüm yetkilerine el konan Gökalp, 1919 yılında, İngilizler tarafından Malta Adasına sürgüne gönderildi ve iki sene burada kaldı.
İki yıllık sürgün döneminden sonra, Diyarbakır’a geri dönen ve Küçük Mecmua‘ yı çıkardı. Gökalp, İkinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’ ne, Diyarbakır temsilcisi olarak girdi.
Ziya Gökalp’, Hakimiyeti Milliye, Yeni Gün, Cumhuriyet Gazetesi’nde makaleleri çıkıyordu.
Ziya Gökalp, 25 Ekim 1924 tarihinde, İstanbul’ da öldü.
Eserleri:
Limni ve Malta Mektupları,
Kızıl Elma,
Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak,
Yeni Hayat,
Altın Işık,
Türk Töresi,
Doğru Yol,
Türkçülüğün Esasları,
Türk Medeniyet Tarihi,
Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler,
Altın Destan,
Üç Cereyan,
Hars ve Medeniyet,
Kuğular,
Şaki İbrahim Destanı.
Lumumba,
Pujadizm,