Ağıl, davar ahırı…

Köm,
Amasya, Gümüşhacıköy yöresinde köm denlmektedir. İstanbul yöresinde halk dilinde Kom, Kem, denilmektedir.
Ermenice: gom,
Ağıl, davar ahırı.
Çoban, sığırtmaç.
Koyun ahırı.
Davar ağılı.
Hayvan ağılı,
Ağıl, davar ahırı.
Davarların kışın barındığı üstü kapalı yer, ahır.
Ağıl, özellikle keçi ve koyun için yapılmış yanları çit veya kerpiçle örülü ve üzeri toprak kapatmış bina.
Ağıl civarında bulunan çobanların gecelemesine mahsus baraka, yayla evi.

Köm sözcüğünün başka anlamları:
Çalı, çırpı, ağaç ya da çamurdan yapılmış küçük ev, yayla evi.
Mandıra.
Gübre.
Çürüyen ağaç ve kökü.
Samanlık.

Bir tür taze, yumuşak ve tuzsuz beyaz peynir…

Lor,
(Nor)
Farsça lor,
Çökelek.
Minci,
Kesik,
Ekşimik.
Yağsız peynir.
Çökelek peyniri.
Yağsız peynir, çökelek.

Bir tür taze, yumuşak ve tuzsuz beyaz peynir.
Peynir suyuna süt veya yoğurt katarak kaynatılmakla yapılan yiyecek.

Yağı alınmış süt veya yoğurtun kaynatıldığı zaman dibe çöken tortusundan ibaret olan ve bazı böreklerde harç olarak kullanılan yağsız bir peynir çeşidi, kesik, ekşimik.
Bir tür taze, yumuşak ve tuzsuz beyaz peynir.
Kaymağı alınmış sütten yapılan yağsız peynir.
Kaymağı alınmış sütten yapılan bir çeşit taze, yumuşak ve tuzsuz peynir.

Lor peyniri mandıralarda elde edilen peynir suyundan yapılır. Sadece peynir suyundan elde edilen lor peyniri biraz esmer ve biraz ekşimsi olur. Peynir suyuna yüzde otuz nisbetinde taze süt katılırsa bu karışımdan elde edilen peynir hem daha beyaz hem daha tatlı ve hem de daha lezzetli olur. Yapılır yapılmaz derhal yenilen tuzsuz bir peynirdir. 10 kilo peynir suyundan bir kilo lor peyniri elde edilir. Tuzsuz olduğu için üzerine toz şekeri, reçel veya bal dökülerek yenildiği gibi çeşitli peynir tatlıları peynir helvaları ve tatlı börek yapıında da kullanılır.

Çeşitli yörelerde Lor sözcüğünün başka anlamları:
Şıranın tortusundan yapılan bir çeşit koyu pekmez, reçel.
Eriyip çok yumuşak duruma gelmiş, parçalanmış peynir.
Peynir suyu.

Lor Peyniri

Irmak ve göl ağızlarında kurulan ve ince kazıklarla kamışlardan yapılma dalyan…

Kotra,
Fransızca cotre,
Irmak ve göl ağızlarında kurulan ve ince kazıklarla kamışlardan yapılma dalyan.
Çit dalyanları.
Balıkların geçiş yerlerine kurulan geniş ve durağan ağ, gezici balık ağları.

Kotra sözcüğünün diğer anlamları;
Tek direkli, yelkenli, narin küçük gemi.
Çoğunlukla bir direkli, randası olan, ince gövdeli yelkenli.
Koyunları sağmak için kullanılan üstü kapalı koyun ağılı.
Mandıralarda gerektiğinde koyunların erkeğini, dişisini ve yavrusunu ayrı ayrı bulundurmak için parmaklık veya çitle ayrılan bölüm, küçük mandıra.
İçinde mısır kurutulan dört kazık üzerine oturtulan çıtalardan yapılmış basit kulübe, çardak.
Sağlık kurallarına aykırı ev, oda, in.(Kotara)

Bir tür Makedon tatlısı …

Kaymakçina Tatlısı,
Kaymacına, (Rumeli Tatlısı).
Kaymakcına, Kaymaçına,
Şazıman,
Tez pişti,

Kaymakçina Rumeli mutfağının en sevilen sütlü tatlılarından birisidr. Bir başka Rumeli sütlü tatlısı olan “Tez Pişti” ile benzerlikler gösterir. Hayvancılık ve mandıracılık faaliyetleri ile yoğun ilgilenen Rumeliler özellikle hayvanlarının yavruladığı zamanlarda komşularına hediye ve bu bereketi müjdelemek için kaymakçina yapar dağıtırlardı.

Özellikle Hıdrellez zamanlarında Hıdrellez pidesinin orta yeri açılıp bu tatlı konulur sofraya sunulurdu. Balkanların birçok yerinde rasladığımız kaymakçina tatlısını Trakya’da özellikle Pomak ve Selanik göçmenleri yaşatmaktadır. Trakya’da Kırklareli’nin Istrancalar bölgesinde yer alan Balkan köylerinde bu tatlı gelenekten gelen aktarımlarla yöre mutfağında diri tutulmaya çalışılmaktadır. Şivesel özellikler sebebiyle “Kaymaçına-Kaymaçina” olarak da isimlendirilen bu sütlü tatlı içeriğindeki yumurta sayısı sebebiyle kokusu yönünden ağır bulunsa da, işinin ehli ellerde iyi özleştirilmiş ve yavaş ateşte fırınlanmasıyla bu durumu tersine çevirebilmektedir.

Malzemeler;
1 Litre süt,
7 Çiğ ve oval yumurta,
2 Su bardağı şeker,
1 Paket Vanilya,
1 Kaşık un,

Hazırlanışı;
Yumurtaları derince bir kaba kırarak karıştırmaya başlayalım. İçine unu, şekeri, vanilyayı ilave edelim. Sütü yavaş yavaş ilave ederek köpük köpük oluncaya kadar güzelce karıştıralım. İyice özleşene değin karıştırdığınız tatlımızın üzerinde oluşan fazla köpükler bir kaşıkla alınır.

Kaymakçinayı pişireceğimiz orta boy tepsinin dibine toz şeker döküp şekeri yakalım. Sonrada üzerine hazırladığımız karışımı dökelim. 185 derecelik fırında yarım saat pişirelim. Üzeri içeriğindeki yumurtalar sebebiyle kızarıncaya-hafif kahverengiye dönünceye kadar fırınlamaya devam edelim. Daha sonra 150 dereceye düşüreceğimiz fırında bir saat daha pişirelim. Koyulaşıp kıvamlanınca pişmiştir. Eser dinlendirilip, buz dolabında soğutulur.