Aşk-ı Memnu,
(Yasak Aşk),
Halid Ziya Uşaklıgil’ in realist, naturalist bir romanıdır. İlk olarak 1899-1900 yıllarında Servet-i Fünun dergisinde tefrika edildikten sonra 1901 yılında kitap olarak yayımlanmıştır.
Aşk-ı Memnu romanı, yirmi iki yaşındaki güzel bir kızın zengin ve lüks bir hayata kavuşma hevesiyle elli yaşında ve iki çocuk sahibi bir adamla evlenmesini, zamanla sadece zengin olmanın genç bir kadını mutlu etmeye yetmediğini anlamasını, aşk, sevgi, gençlik, heyecan gibi bastırılamayan kadınlık duygularını tatmin etmek için intiharla sonuçlanan yasak bir aşka yönelmesini anlatır.
Karekterler:
Adnan Bey, Behlül, Nihal, Bülent, Matmazel de Courton, Firdevs Hanım, Bihter, Peyker, Nihat Bey, Şakire Hanım, Şayeste, Hacı Necip, Beşir ve Katina.
Aşk-ı Memnu, tefrika edildiği dönemde büyük ilgiyle karşılanmıştır. Halid Ziya Uşaklıgil’ in en tanınan romanı olmuştur. Batılı anlamda ilk roman örneği olup yazarın en olgun eseridir.
Aşk-ı Memnu’ nun Halit Refiğ yönetiminde gerçekleştirilen dizi uyarlaması 1975 yılında TRT’ de altı bölüm olarak yayınlandı. Bu uyarlamada esas olarak romana sadık kalınmıştır.
Roman, Tarık Günersel tarafından tiyatroya uyarlandı ve üç perdelik bir oyun olarak temsil edildi.
Romandan yola çıkılarak Kanal D ve Ay Yapım tarafından yapılan yeni bir dizi uyarlaması 2008 yılında televizyonda yayınlanmaya başladı. Bu dizide hikaye günümüz Türkiye’sine uyarlanmış, olay örgüsünde ve karakterler özelliklerinde değişiklikler yapılmış, romanda yer almayan kimi yeni karakterler eklenmiştir.
Halid Ziya Uşaklıgili
Takma adı; Mehmet Halid Ziyaeddin.
(D. 1866, İstanbul – Ö. 27 Mart 1945, İstanbul),
Servet-i Fünun ve cumhuriyet dönemi Türk romancı ve yazar.
1865 yılında İstanbul’ da doğdu. Ailesi daha sonra İzmir’ e yerleşmiştir. 1878 yılında İstanbul’ dan İzmir’ e taşındı. Fransızca ve İtalyanca öğrendi. Kitap olarak yayımlanan ilk çevirisi Jean Racine’ in Le Thebaide adlı eseridir. 1884 yılında İzmir’ de arkadaşlarıyla Nevruz gazetesini çıkardı. Hizmet ve Ahenk gazetelerini kurdu. Sefile romanı ilk sayıdan itibaren Hizmet’te yayımlandı. Sefile’ yi Nemide izledi. 1893 yılında İstanbul’ a yerleşti.
Halid Ziya, V. Mehmed’ in tahta çıkmasından sonra İttihat ve Terakki idaresi tarafından mabeyin başkatipliğine atandı. Bu göreve dört yıl devam etti. 1915 yılında Almanya’ ya gönderildi. Cumhuriyetin ilanından sonra, Yeşilköy’ deki köşküne çekildi.
1937 yılında oğlu Vedat’ ın intiharıyla büyük bir yıkım yaşadı. 1945 yılında Yeşilköy’ de öldü.
Eserleri;
Aşk-ı Memnu,
Bir Ölünün Defteri,
Ferdi ve Şürekası,
Kezban-ı Kopya, Kırık Hayatlar,
Mai ve Siyah,
Nemide, Nesl -i Ahir,
Saray ve Ötesi, Sefile,
Hikayeleri:
Aşka Dairdi,
Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası, Bir Muhtıranın Son Yaprakları, Bir Yazın Tarihi,
Hepsinden Acı, Heyhat,
İhtiyar Dost, İzmir Hikayesi, Hikaye,
Kadın Pençesi, Kar Yağarken, Küçük Fıkralar,
Nakıl,
Onu Beklerken,
Papağan Halid.
Sepette Bulunmuş, Solgun Demet,
Yarın Kardeşler.
Oyunları:
Fare. Firuzan,
Kabus,
NOTAM,