Eskişehir yöresinde Hıdrellez manilerine verilen ad…
Kilitaçma,
Eskişehir yöresinde Hıdrellez manilerine verilen ad.
Genellikle birinci, ikinci ve dördüncü dizeleri uyaklı olan, daha çok hecenin yedili ölçüsüyle söylenen halk şiiridir.
Maniler, genellikle dört mısradan oluşur ve hece vezniyle yazılır. Köylerde maninin büyük bir yeri ve değeri vardır.
Düğünler, kına geceleri, aşk ve sevgiler, eğlenceler, alemler, oyunlar ve halk dansları mani söylenerek kutlanır. Maniler, kültürümüzdeki geleneklerdendir. Düğünlerde, Halaylarda karşılıklı söylenen maniler kimi yerlerde berete diye adlandırılır. Bazen Beretek biçiminde de söylenir.
Kilit açma, Eskişehir yöresinde Hıdırellez manilerine kilit açma denir. Kilit açma, kızların kısmetini açmak için yapılan bir uygulamadır.
Maniye verilen diğer isimler;
Şın, Eskişehir’de Kırım göçmenlerinin getirmiş olduğu şın da denilen maniler söylenir.
Mana, Aydın’da mani anlamında mana kelimesi kullanılır.
Çağala, Akhisar’da Hıdırellez günü genç kızlarla erkeklerin tanışmasına aracılık eden kimselerin söylediği manilere çağala denir.
Esevele, Çanakkale’nin Ahmetçe köyünde, düğünde söylenen manilerin adı ise esevele’dir.
Okşama, Denizli yöresinde kına gecesinde gelin için okunan manilere okşama denir.
Ficek, Erzincan’da maniye ficek adı verilmiş.
Hukuşka, Kars yöresinde söylenen zincirleme manilere hukuşka denir. Aynı şekilde, Azerbaycan’da da hukuşka adı verilir. Hakışka da denir.
Ülenek, Kazan Türkleri ile Kırgız Türkleri’nde maniye verilen adlardan birisi ülenek’dir.
Mane, Kırım Tatarlarında maniye, mane denir.
Çinik, Kırım Tatarlarında maniye verilen adlardan birisi de çinik’dir.