Şafak AYDIN
Çokal,
Cebe,
Zırh,
Silah.
Afşın; Zırh, demir örgülü savaş giysisi.
Aktolga; Savaşlarda giyilen zırhlı başlık.
Aktolga; Beyaz miğfer
Tavulga; Savaşlarda başa giyilen, genellikle metalden yapılmış başlık
Serpaş; Savaşlarda giyilen zırhlı başlık.
Haftan; Eskiden savaşlarda zırh üzerine giyilen bir cins pamuklu elbise.
Gazeki; Cepken altına giyilen kolsuz bir çeşit giysi.
Çapula; Daha çok Karadeniz yöresinde giyilen bir tür erkek ayakkabısı.
Mintan,
Cepken,
Zubun.
Jile,
Giysi,
Gömlek.
Gömlek üzerine giyilen kollu yelek.
Yakasız, uzun kollu erkek gömleği.
Gömlek üzerine giyilen kollu yelek.
Mintan kelimesinin başka anlamı;
Yarım kile tahıl ölçüsü.
Tahıl ve baklagilleri ölçmeye yarayan, ortalama 5-8 kg. alabilen bir ölçek.
5-8 kg. alan tabi ölçeği (Kütahya yöresi).
Kereki,
Yünden ve pamuktan yapılan hırka, ceket.
Aba,
Arapça aba, ( ﻋﺒﺎﺀ– ﻋﺒﺎ).
Kereki sözcüğü, Silifke-İçel ve Kadınhanı -Konya yörelerinde halk ağzında aba anlamında kullanılmaktadır.
Kepenek.
Çoban kepeneği,
Derviş hırkası.
Yünden dokunmuş, çok sağlam, eskiden daha ziyade küçük esnafın ve fakir kimselerin giydikleri potur, hırka, cepken, palto, terlik vb. şeyler yapılan, çoğunlukla deve tüyü renginde bir çeşit kaba kumaş, kaba çuha.
Bu kumaştan yapılmış bol ve geniş giyecek, hırka, cüppe.
Çoban, deveci ve göçebelerin giydiği uzun, yakasız üstlük, kepenek.
Ekseriyetle yünden yapılmış, bol giyimli bir libas, elbise.
Yünden yapılan bir çeşit kaba ve kalın kumaş.
Bu kumaştan yapılan hırka veya cüppe.
Yünden yapılan kolsuz, yakası açık, uzun giysi.
Salta,
İtalyanca, salta
Rumca, salta.
Yunanca, saltamarka.
Yakasız, iliksiz, kolları bol, cepken biçiminde, kadife veya çuhadan bir nevi kısa ceket
Eski dilde, salta, Rumca Yakasız, iliksiz, kolları bolca bir tür kısa ceket.
Yakasız, iliksiz ve kolsuz bir tür ceket.
Yakasız, iliksiz, kolları bolca bir tür kısa ceket.
Akdeniz dillerinde yaygın olarak kullanılır.
İtalyanca, saltambarca.
Eskiden giyilen bir tür kollu cepken.
Salta kelimesinin başka anlamları;
İspanyolca, salto.
Gergin bir halatı biraz koyverip gevşetme işi.
İtalyanca, salto.
(Köpek için) Ön ayaklarını kaldırıp arka ayakları üzerinde durma.
Köpeğin, arka ayakları üzerine kalkması. Yalakalık yapması.
Bir kimsenin karşısında emre hazır durumda beklemek.
Camadan,
(Farsça camedan).
Çapraz düğmeli, ipek veya sırma işlemeli bir tür kısa yelek.
Osmanlı zamanında giyilen çapraz iki sıra düğmeli ve harçlı bir tür kısa kolsuz yelek. Kadife veya çuhadan yapılırdı. Kolları dikişsiz olanlara cepken denirdi. Kol ve yakaları işlemelidir. Potur üstüne giyilirdi.
Mintanın üzerine cepken giyilir. Bu cepkenler çapraz düğmelidirler. Yazın ise yelek türünde delme dediğimiz giysi kullanılır. Delme de cepken gibi çapraz düğmelidir.Camadan dediğimiz arkadan kartal kanadı gibi görünen üstlük de en üste giyilir.
Cepken ve camadanlar genellikle koyu renk çuha üzerine, siyah ipek kaytan işlemeli olurlar. Sırma işlemeli olanlarını ise, kızanlar kullanırlar. Ayağa giyilen Çakşırmenevrek de cepken ve camadan gibi koyu renk çuhadandır.
Farsça Came, Evde giyilen bol elbise. Elbise, çamaşır. Sevb, libas demektir.
Anavata,
Susma,
Sarma tekniğiyle yapılan bir tür işleme.
Sarma tekniğiyle ve ipek iplikle yapılan bir tür işleme.
Kumaş üzerine sarma tekniğiyle ve ipek iplikle yapılan bir tür işlemeye Anavata denir.
İbrişimle yapılan bir tür nakış.
Gergef işlemelerinde bir tarzın adıdır.
XVI. yüzyıldan günümüze kadar kumaş, pamuklu, keten, ipekli, atlas, kadife, çuha, ince keten, ipek, keten, yazma, ipek havlı kadife v.b. gibi kumaşlar üzerine, çeşitli renkte ipek iplikler, kalın bükümlü, doğal boyalı, ipek iplikler, sırma, klaptan ve ince çekilmiş altın ya da gümüş metal ipliklerle çeşitli motifler işlenmiştir. İşlemeler işleniş tekniklerine göre bir veya iki yüzlü olurlar. Çok sitilize hayvan figürleri, rumi, kuş, ejder, bitki motifleri (lale, karanfil, sümbül, zambak, gül, rozet çiçeği, menekşe, yaban gülü, selvi ağacı, nar çiçeği, enginar yaprağı, çınar yaprağı), meyveler (üzüm, nar, armut, kayısı, karpuz, şeftali) ev, çadır, kayık, dağ, tepe v.s. gibi doğa motifleri ile figürlü bezemeler yapılmıştır.
Abani, arakiye, seccade ve takke, başörtüsü, cüppe, bohça, cepken, duvak, elbise, kaftan, kavuk örtüleri, tütün ve para kesesi, saat ve mühür keseleri, nihale ve ocak örtüleri, peşkir, traş takımı, uçkur, yatak takımlarına işlemeler yapılmıştır.
İğne çeşidi veya işleniş tarzlarına göre işlemeler ad alır. Bunlar aşağıdaki gibi;
Anavata, Sarma, Susma, Pesent, Gözeme, Muşabak (gömlek kenarlarını kıvırarak işleme), Kesme, Suzeni (kasnakta tığ ile yapılır), Balık kılçığı, Balık sırtı, Hasır iğnesi, Mürver iğne, Civan kaşı, Ciğer deldi(Kumaş üzerine küçük delikler açılarak yapılan işleme), Çin iğnesi, İğne ardı, Antep işi, Kasnak, Aplike, Dival (Altı mukavva ile beslenmiş, üstü sırmalı işleme) işleri, Sırma, Kaytan(Pamuk veya ipekten işleme) işleri olarak grublara ayrılır.