Moğol devlet örgütünde ulusla oymak arasında yer alan sosyal ve idari birim…
Utuk,
Uduk,
Moğol Devlet örgütünde ulusla oymak arasında yer alan sosyal ve idari birim.
Moğollarda valilik pek çok açık olmayan müessese olarak çalışmış. Ancak Darugaçi (hakim) ise her şeye muktedir olan bir kimsedir. Valiler bile Darugaçinin emrindedir.
Moğol İmparatorluğu,
(Moğolca: İh Mongol Uls – Büyük Moğol Ulusu)
Asya’da kurulmuş eski bir imparatorluk. Hun İmparatorluklarının yıkılmasından sonra Kırgız halklarından çıkan Yesügey Han’ın oğlu Cengiz Han bu imparatorluğu kurmuştur. Moğolistan’ın başkenti.: Ulanbator.
Moğol imparatorluğunun başkenti; Karakum, Pekin (Beijing).
1206 yılında Moğol kabilelerinin birleşmesi ile kurulan Moğol İmparatorluğu Cengiz Han’ın önderliğinde seferlere dayalı bir savaş ve ekonomi politikası izledi. İlk defa Naymanlardan mühür ve yazı kullanıldığını görünce, mühür ve yazıyı akabinde, Uygur yazısı tüm Moğol İmparatorluğunda kullanılmaya başlandı. İlk yıllarda Moğol İmparatorluğunun devlet işleyişinin belli bir düzene geçmiştir.
Hint Tangutları himayesine alan Cengiz Han, daha sonra Kuzey Çin’de bir çok devleti de himayesine aldı. Pekin’i 1211 yılında kuşattı. Çin hükümdarı barış için Çinli prenseslerden birini Cengiz Han ile evlendirse de, barış uzun sürmedi. 1215 yılında oldukça kanlı geçen bir savaş sonrasında Çin’i himayesi altına aldı.
Cengiz Han, (Temuçin) (d. 1162 – 18 Ağustos 1227).
Moğol politikacı ve ordu lideri ya da kağanıydı. Moğol kabilelerini buyruğu altında birleştirerek Moğol İmparatorluğu’nu (1206-1368) kurmuştur. Bu imparatorluk Dünya tarihinin en büyük bitişik sınırlara sahip olan imparatorluğudur. Timuçin ismiyle Moğol Devleti hükümdarı akrabası olarak doğmuş, meritokratik (yeteğene bağlı) oldukça güçlü bir ordu kurmuş; ve tarihin en başarılı ordu liderlerinden biri olmuştur. Kuzey Çin’deki Batı Şia Hanedanlığı’nı ve Çin Hanedanlığı’nı ele geçirmiş, İran’da Harzemşahlar Devleti de dahil olmak üzere bir çok yere fethetmiştir. Avrupa ve Asya’daki hakimiyeti; radikal olarak bu bölgelerin demografisini ve jeopolitikasını değiştirmiştir. Moğolistan İmparatorluğu; günümüze göre bakacak olursak; Çin, Moğolistan, Rusya, Azerbeycan, Ermenistan, Gürcistan, Irak, Türkiye, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan, Tajikistan, Afganistan, Türkmenistan, Moldova ve Kuveyt’in büyük bir bölümünü ele geçirmiştir.