Tropikal bölgelerde yetişen ve yapraklarından değerli bir tekstil elyafı elde edilen bitki…
Sisal, (Agave sisalana).
Tropikal bölgelerde yetişen ve yapraklarından değerli bir tekstil elyafı elde edilen bitki.
Lifli bitkiler grubunun en önemlisidir.
Sisal keneviri,
Manila keneviri (Abaka),
Amerika’da yetişen bu bitki soğuk, rüzgarlara karşı ve aşırı sıcaklarda, verimsiz topraklarda yetişir. Yapraklarından dokumacılıkta kullanılan elyaf elde edilir. İçindeki elyaf nedeniyle ekonomik değeri yüksektir. Bu nedenle Amerikalı bilim adamları daha fazla elyaf elde etmek için verimli olacağı düşünülen topraklarda yetiştirmeye çalışmışlar. Bitki büyümüş ve daha büyük yapraklara sahip olmuş. Ancak yaprakların içinde olması beklenen değerli elyaf yoktur. Sonuçta verimsiz ve sıcak havalarda güneşe ve rüzgara karşı direnen bu yaprakların içinde elyaf gelişiyor.
Bu bitkinin yapraklarından elde edilen lifler eski çağlardan beri kullanılmaktadır. Orta Amerika’ya özgüdür. Sisal ile sicim imalatı bu bitkiye karşı talebi artırmıştır. 1880 yıllarında Bahamalar ve Tanganyika (şimdi Tanzanya), 1930’ların sonlarında Afrika’da Kenya, Mozambik, Angola, Madagaskar ve Filipinler, Tayvan, Brezilya, Venezuela, Endonezya, Haiti gibi ülkelerde yetiştirilmeye başlandı.
Bitkinin sapı yaklaşık 40-45 cm çapında ve 100 cm boyundadır. Mızrak şeklinde yaprakları vardır. Yapraklar koyu yeşil renkli ve gri, etli ve serttir. Sarı çiçekleri, uzun ve hoş olmayan kokuludur. Çiçek sapı büyüyen dalların uçlarında yoğun kümeler oluştururlar. Çiçekler kurumaya başlarken, gövde ve çiçek sapı arasındaki üst açı büyüyen tomurcukları yere düşerek kök salarak çoğalırlar.
Sisal lifleri bitkinin yapraklarından elde edilir. Elyaf genellikle yapraklarının silindirler arasında ezilerek elde edilir. Elde edilen hamur elyaf yıkanır ve mekanik ya da doğal yollarla kurutulur. Sisal keneviri de denir. Sisaldan elde edilen halatlar ve ipler denizcilik, tarım, nakliye ve genel endüstriyel işlerinde kullanılır. Lifleri ayrıca paspas, kilim, tuhafiye ve fırça yapımında da kullanılır. Brezilya ve Çin en büyük üreticidir.