Volkanik kökenli, kazan şeklinde çok büyük çöküntü, çukur …
Kaldera,
Kazan
Kaldera, Latince kazan anlamına gelir.
Çanak,
Kazan,
Çöküntü,
Çukur.
Kaldera, volkanik kökenli, kazan şeklinde çok büyük çöküntü. Bu çöküntülerin içi su dolduğunda kaldera gölü oluşur. Kaldera ve krater birbirinden farklı jeomorfolojik birimlerdir. Bir kalderanın zemininde yeniden bir volkan konisi oluşabilir.
Dünyanın iç tabakalarında bulunan, yüksek basınç ve yüksek sıcaklıkla erimiş haldeki kayaların, yeryuvarlağının yüzeyinden püskürerek dışarı çıktığı coğrafi yer şekillerine Yanardağ ya da Volkan denir. Volkanların püskürmesi sonucunda oluşan çukurluklara patlama çukuru veya maar adı verilir. Volkanik şekillerin biçimi, volkanlardan çıkan maddelerin özelliğine ve volkanik faaliyetlerin süresine bağlı olarak değişir. Magmanın yeryüzüne püskürme şekilleri farklı olabilir. Volkanlar bilinen konik tip dışında çanak şeklinde de olabilir. Fuji, Kilimanjaro, Krakatoa gibi volkanlar konik şeklindedir. Bu tür volkanlar magmayı dışarıya simetrik yığın oluşturarak atarlar. Konik oluşu bu nedendir ve çok hızlı oluşurlar. Meksika Paricutin’de bir çiftçinin arazisinde 1943 yılında küçük bir yerden dumanlar yükselir. Bu dumanlar bir hafta içinde bir 150 m. lik bir koni oluşturur. Hatta iki sene içinde koninin yüksekliği 450 m. genişliği 800 metreyi geçmiş. Birde butip konik yapının dışında kazan şeklinde oluşan volkanlar vardır. En güzel örneğini 70 km. çapında ve 13 km. kalınlığında bir magma haznesi olan AB’deki Yellowstone Milli Parkını oluşturan volkandır. İşte bir dağ oluşumuna meydan vermeden püskürünce arkasında geniş bir çanak biçiminde bir çukur bırakan volkanlardır.
Yeryüzündeki Yanardağlardan bazıları;
Etna (Sicilya, İtalya) – Krakatoa (Rakata, Endonezya) – Ağrı Dağı (Ağrı-Türkiye) – Hekla (İzlanda) – Vezüv Yanardağı (Napoli Koyu, İtalya) – Kilauea (Havai) – Tambora, Kelut (Endonezya) – Erebus Dağı (Ross Adası, Antarktika) – Mauna Loa, Mauna Kea (Havai, ABD) – Mount Fuji (Honshu, Japonya) – St. Helens Dağı, (ABD) – Pelée (Martinik, Batı Hint Adaları) – Mount Shasta (California, ABD) – Llaima, Chaiten (Şili) – Mayon Yanardağı (Filipinler) – Nyiragongo yanardağı (Demokratik Kongo) – Whakaari volkanı (Yeni Zelande) – Nevado del Ruiz, (Kolombiya) – Unzen, Sakurajima (Japonya) – Popocatépetl, El Popo, Don Goyo (Meksika) – Whakaari volkanı, (Yeni Zelanda) – Avachinsky-Koryaksky, Bezmianny, Sheveluch (Rusya) – Teide (Tenerife İspanya) – Ulawun (Papua Yeni Gine) – Santorini (Yunanistan) – Santa Maria (Guatemala).