Kars yöresinde ayçiçeğine verilen ad …
Semişke,
Semiçke (çekirdek Rus. semeçqo).
Şemşamer,
Ayçekirdeği, (İng. sunflower seeds).
Ayçiçeği,
Ayçekirdeği,
Aydede,
Aygül,
Günçiçeği
Günebakan, (Helianthus annuus).
Gündöndü,
Günaşık,
Çiğdem,
Papatyagiller (Asteraceae) familyasından çekirdekleri ve yağı için yetiştirilen sarı çiçekli bir tarım bitkisidir. Bileşikgillerden bir bitki. Çeşitli türleri vardır .Bunlar çok kere uzun gövdeli otsu bitkilerdir. Yaprakları dilimsi; çiçekleri büyücek bir başçık şeklindedir. Ayçiçeğine yurdumuzun bazı yerlerinde Günebakan da derler. Süs bitkisi olarak yetiştirildiği gibi tohumlarından yağ çıkarmak içinde yetiştirilir.
Ayçekirdeği, ayçiçeği (Helianthus annuus) bitkisinin meyvesi.
Yüksek miktarda yağ ihtiva ettiğinden, yağ üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır. Tüketim yerlerinden birisi de; atıştırmalık olarak hafif kavrulmuş şekilde; tuzlu, tuzsuz, biberli ve bilimum soslar ile tüketicinin beğenisine sunulmaktadır. Ayçekirdeği ile yapılmış unlu mamüller de mevcuttur.
Ayçekirdeğinin faydaları;
Soğuk preslenmiş ay çiçeği yağı damar kireçlenmesine, damar sertliğine iyi gelir.
Tohumlarından elde edilen merhemi kurdeşen hastalığına karşı tatbik edilir. Yaraları tedavi eder.
Taze ayçiçeğinden elde edilen ayçiçeği ruhu vereme karşı kullanılır.
Kolesterol miktarını düşürür.
Bedenî ve zihnî yorgunluğu giderir.
Kalp, sinir hastalıklarını ve iktidarsızlığı önler.
Ayçiçeği çay ve tentür yapımında yağı ise natürel ilaç yapımı, salata ve yemeklerde kullanılır.
Ayçiçeği yağının birleşimindeki maddeler aşağıda gösterilmiştir;
%40-50 sabit yağ içerir ve bu da büyük oranda Akilgliserit türevleri (Acylgliserid); % 35-60 Linolasit, %25-40 Oleikaist, %7-15 Palmitin asit ve % 4-7 Stearin asitten oluşur.
Steroller; Campesterol (Kampesterol), Cholesterol (Kolesterol), Sitosterol, Sitigmasterol, ∆-7-Campesterol ve ∆-7-Sitigmasterolden oluşur.
Vitaminlerden; A, B1, B2, B6, C ve E vitaminleri içerir.
%30 Protein, Carotinler (Karotinler), Lecithin, Betain, Tanin, Silisik asit ve Potasyum minerali içerir.