Kocası ölen kadının öncelikle, bazı durumlarda da zorunlu olarak kayınbiraderiyle evlenmesini öngören gelenek ya da yasa…

Levirant,
Levirat.

(Latince) levir (kayınbirader).
Kocası ölen kadının kayınbiraderiyle evlenmesini öngören gelenek ya da yasa.
Kocası ölen kadının öncelikle, bazı durumlarda da zorunlu olarak kayınbiraderiyle evlenmesini öngören gelenek ya da yasa.

Doğu ve Güneydoğu’da, Anadolu’da çok rastlanır. Törelerden kaynaklanan bu evlilik biçimi, namusu başkalarına kaptırmamak veya yeğenlerinin madur ve perişan olmalarını önlemek için aile meclisince alınan kararla ölen kardeşin karısının, bekar olan erkek kardeşle evlendirilmesi veya evli olan erkek kardeşin ikinci eşi yapıldığı evlilik çeşididir.

Leviratın uygulanmasında bir çok etken vardır. Ölen koca eğer geride çocuk bırakmışsa leviratın olması kaçınılmazdır. Çocukların üvey babaya bırakılmaması için aile aldığı kararla amcaya baba görevi verir. Bu daha çok kültürel bir özellik kazanmıştır. Çünkü koca evine giden kadın dönmemelidir ve çocuklarına sahip çıkmalıdır. Bu nedenle bu sorun aile içinde çözülür. Levirat daha çok toplumsal baskından dolayı kabul edilir. Burada ölen kişinin çocuklarına sahip çıkmak toplumca beklenen bir eylemdir. Eğer bu kabul edilmezse kişi toplum tarafından dışlanır. Aynı şey kadın için de geçerlidir. Kadın çocuklarını yabancı birine emanet etmemelidir.

Aile kadını başlık parası vererek almışsa; bu durumda kadının gidişi ekonomik kayıp olarak algılanır. Yani verilen başlık aileye yük olacaktır. Hem evin diğer bireyi için de başlık verilecek ve yeni bir eş alınacaktır. Bu durumu ortadan kaldırmak için yani hem kadının gidişini engellemek hem de yeni bir gelin için başlık ödeme durumunda kalmamak için levirat evliliğine izin verilir.